Πανόπτης

Ο Πανόπτης είναι ένα σύστημα ψηφιακού εκθεσιακού καταλόγου που επιτρέπει στον επισκέπτη να «ξεφυλλίσει» το περιεχόμενό του και να εντρυφήσει σε λεπτομέρειες των εικόνων, ενώ παράλληλα προσφέρει συνοδευτικά κείμενα και τη δυνατότητα συσχετισμού των πληροφοριών.

Το σύστημα βασίζεται στις έννοιες της παιγνιώδους και ψυχαγωγικής αλληλεπίδρασης που συνδυάζουν τη λειτουργικότητα με το παιχνίδι και την άνεση. Έτσι, προσφέρεται μία εναλλακτική λύση για τους σταθμούς πληροφόρησης που συνοδεύουν τις συλλογές αντικειμένων που βρίσκονται στα μουσεία. Ο Πανόπτης περιλαμβάνει ένα επαυξημένο καθημερινό αντικείμενο, όπως το ελαιοτριβείο, το τιμόνι του πλοίου, ο ανεμόμυλος κλπ. και δύο οθόνες αφής. Οι χρήστες μπορούν να αλληλεπιδρούν είτε χρησιμοποιώντας το αντικείμενο, είτε αγγίζοντας τις οθόνες, πλοηγούμενοι στις πληροφορίες μέσω σημείων ενδιαφέροντος και στοιχείων μεγέθυνσης. Ένας επισκέπτης μπορεί ακόμα να περιηγηθεί σε όλα τα διαθέσιμα αντικείμενα, φυσώντας στον ανεμόμυλο ή περιστρέφοντας το αντικείμενο. Η ταχύτητα περιστροφής του αντικειμένου επηρεάζει την ταχύτητα περιήγησης, αλλά μπορεί, επίσης, να ενεργοποιήσει την αναπαραγωγή συνοδευτικής μουσικής. Η ταχύτητα περιστροφής ενδέχεται, εάν βέβαια είναι επιθυμητό, να επηρεάσει την ταχύτητα αναπαραγωγής της μουσικής. Οι χρήστες μπορούν, επίσης, να στείλουν μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου τις προσφερόμενες πληροφορίες.

Εκτός από τις συλλογές πολιτιστικής κληρονομιάς, το σύστημα «Πανόπτης» είναι διαθέσιμο για εμπορική χρήση σε δημόσιους χώρους. Συγκεκριμένα, έχει εγκατασταθεί ως καινοτόμο σύστημα αλληλεπίδρασης με στόχο την παρουσίαση παραδοσιακών κρητικών προϊόντων και συνταγών, και ονομάζεται “Olive Oil Mill” (= Ελαιουργείο). Το Olive Oil Mill ενσωματώνει ένα παραδοσιακό πετρόμυλο μικρών διαστάσεων, μέσω του οποίου είναι δυνατή η πρόσβαση σε πληροφορίες που αφορούν στην κρητική διατροφή και στα κρητικά προϊόντα γαστρονομίας. Σε περίπτωση που ο χρήστης επιθυμεί να εντρυφήσει σε περαιτέρω λεπτομέρειες μπορεί να ξεφυλλίσει μία ψηφιακή συλλογή για την κρητική διατροφή, περιστρέφοντας τη μεταλλική λαβή του μύλου, ενώ πραγματικό ελαιόλαδο ρέει από το άλλο άκρο του συστήματος. Επιπλέον, έχουν ενσωματωθεί φωτισμένες βιτρίνες στις οποίες εκτίθενται μουσειακά αντίγραφα αρχαίας ελληνικής κεραμικής.

Η τεχνολογία στην οποία βασίζεται το εν λόγω σύστημα είναι σε θέση να επαυξήσει οποιοδήποτε πραγματικό αντικείμενο με το οποίο ο χρήστης αλληλεπιδρά με φυσικό τρόπο, στοχεύοντας στην άντληση πληροφοριών για μια συγκεκριμένη θεματική ενότητα. Συνεπώς, το σύστημα αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο προώθησης στον τομέα του τουρισμού και της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Δημοσιεύσεις

Grammenos, D., Zabulis, X., Michel, D., Padeleris, P., Sarmis, T., Georgalis, G., Koutlemanis, P., Tzevanidis, K., Argyros, A.A., Sifakis, M., Adam-Veleni, P., Stephanidis, C. (2012). Macedonia from Fragments to Pixels: A permanent exhibition of interactive systems at the Archaeological Museum of Thessaloniki. In Marinos Ioannides; Dieter Fritsch; Johanna Leissner; Rob Davies; Fabio Remondino & Rossella Caffo, ed., 'EuroMed' , Springer, , pp. 602-609.

Grammenos D., Zabulis X., Michel D., Sarmis T., Georgalis G., Tzevanidis K., Argyros A, A., Stephanidis C. (2011). Design and Development of Four Prototype Interactive Edutainment Exhibits for Museums. In Proceedings of the 6th international conference on Universal access in human-computer interaction: context diversity - Volume Part III (UAHCI'11), Constantine Stephanidis (Ed.), Vol. Part III. Springer-Verlag, Berlin, Heidelberg, 173-182.